การปั้นอิฐดินเป็นวิธีการผลิตวัสดุก่อสร้างจากดินเหนียวที่ผสมกับวัสดุธรรมชาติอื่น ๆ แล้วนำไปตากแดดให้แห้ง เหมาะสำหรับใช้สร้างบ้านดินและสิ่งปลูกสร้างแบบธรรมชาติ กระบวนการทำมีขั้นตอนดังนี้
✅ ดินเหนียว – ใช้ดินที่มีความเหนียวและจับตัวกันได้ดี
✅ ทราย – ช่วยลดการหดตัวและเพิ่มความแข็งแรงของอิฐ
✅ ฟาง แกลบ หรือเส้นใยธรรมชาติ – ช่วยเพิ่มความยืดหยุ่นและป้องกันการแตกร้าว
✅ น้ำ – ใช้ผสมดินให้ได้ความชื้นที่เหมาะสม
✅ แม่พิมพ์ไม้หรือเหล็ก – สำหรับขึ้นรูปอิฐ
✅ พลั่วและจอบ – สำหรับขุดและผสมดิน
✅ ถังหรือบ่อผสม – สำหรับหมักดิน
1️⃣ ร่อนดิน – กำจัดหิน กรวด และเศษพืชออก
2️⃣ ผสมดินกับทราย – อัตราส่วนโดยทั่วไปคือ ดินเหนียว 70% + ทราย 30%
3️⃣ เติมฟางหรือแกลบ – ผสมประมาณ 5-10% ของปริมาณดิน
4️⃣ เติมน้ำและหมักดิน – ค่อย ๆ เติมน้ำและขยำดินให้เข้ากัน หมักทิ้งไว้ 1-2 วัน เพื่อให้ดินเซ็ตตัวและลดการแตกร้าว
1️⃣ เทดินลงแม่พิมพ์ – ใช้มือหรือพลั่วอัดดินลงไปให้แน่น
2️⃣ ปรับผิวหน้า – ใช้ไม้หรือเกรียงปาดให้เรียบ
3️⃣ ยกแม่พิมพ์ออก – ทำอย่างระมัดระวังเพื่อให้ก้อนอิฐคงรูป
✅ ตากแดดประมาณ 7-14 วัน – กลับด้านทุก 2-3 วันเพื่อให้แห้งทั่วถึง
✅ หลีกเลี่ยงฝน – หากฝนตก ควรใช้หลังคาหรือพลาสติกคลุม
✅ ตรวจสอบรอยร้าว – ถ้ามีรอยแตกมาก อาจต้องปรับสูตรผสม
🔹 ทดสอบความแข็งแรง – นำอิฐมาปล่อยตกจากระดับเอว หากไม่แตกแสดงว่าแข็งแรงดี
🔹 ทดสอบการซึมน้ำ – แช่อิฐในน้ำ 24 ชั่วโมง หากไม่เปื่อยยุ่ย แสดงว่ามีคุณภาพดี
อิฐดินเป็นวัสดุก่อสร้างที่ใช้ทรัพยากรธรรมชาติ ลดต้นทุน และเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เหมาะสำหรับการสร้างบ้านดิน โรงเรือน และสิ่งปลูกสร้างเชิงอนุรักษ์
💡 เคล็ดลับ
ควรเลือกดินที่มีความเหนียวปานกลาง ไม่มากเกินไป
ใช้อัตราส่วนดิน ทราย และเส้นใยให้เหมาะสมเพื่อป้องกันการแตกร้าว
อิฐที่แห้งสนิทแล้วควรเก็บไว้ในที่ร่มก่อนนำไปใช้งาน